Foto: PurVer De natuurlijke kracht van organisch leven in uw tuin Een gezonde tuin begint niet bij de planten, maar bij de bodem waarin ze wortelen. De bodem is het kloppende hart van elk ecosysteem. Tussen wortels, schimmels en ontelbare micro-organismen voltrekken zich processen die bepalen of planten floreren of juist verzwakken. Om deze levende […]
Foto: PurVer
De natuurlijke kracht van organisch leven in uw tuin
Een gezonde tuin begint niet bij de planten, maar bij de bodem waarin ze wortelen. De bodem is het kloppende hart van elk ecosysteem. Tussen wortels, schimmels en ontelbare micro-organismen voltrekken zich processen die bepalen of planten floreren of juist verzwakken.
Om deze levende bodem in balans te houden, zijn hoogwaardige compost en wormencompost onmisbare hulpmiddelen. Ze voeden niet alleen de planten, maar stimuleren ook het bodemleven, waardoor de grond vruchtbaar, veerkrachtig en gezond blijft.
Hoewel hoogwaardige compost en wormencompost beide bijdragen aan een gezonde bodem, doen ze dat op verschillende manieren. Hoogwaardige compost verbetert de bodemstructuur en voedt micro-organismen op lange termijn, terwijl wormencompost een geconcentreerde voedingsboost geeft en direct opneembare voedingsstoffen levert. Een combinatie van beide blijkt vaak het beste resultaat te geven.
Compost ontstaat wanneer organisch materiaal – zoals groente- en fruitresten, bladeren, grasmaaisel en mest – op natuurlijke wijze wordt afgebroken door bacteriën, schimmels en andere micro-organismen. Wat ooit afval was, verandert in een donkerbruine, kruimelige substantie die rijk is aan voedingsstoffen; de zogenaamde humus. Terwijl de microben die bij dit proces betrokken zijn, organisch materiaal afbreken, genereren ze veel warmte, wat op zijn beurt veel onkruidzaden, evenals ziekteverwekkers voor planten doodt of inactiveert. Tijdens het proces stijgt de temperatuur soms tot wel zeventig graden. Na afkoeling en rijping ontstaat een stabiele, geurige compost die de bodem voedt en de structuur verbetert. Nadat de compost voldoende is uitgehard, wordt deze door producenten doorgaans gezeefd en is deze klaar om als toplaag te worden gebruikt.
Het composteringsproces verloopt in drie fases.
Eerst breken bacteriën suikers en eiwitten af, waardoor warmte ontstaat. Daarna volgt de thermofiele fase, waarin de temperatuur het hoogst is en het organisch materiaal snel uiteenvalt. Tot slot verteren schimmels, wormen en andere bodemorganismen het materiaal verder tot een stabiele, voedzame humus. Het eindproduct geeft langzaam voedingsstoffen af, waardoor planten langdurig profiteren zonder risico op overbemesting. Koop altijd hoogwaardige uitgerijpte compost! Als hij nog dampt is hij niet uitgerijpt met alle gevolgen vandien.
Het gebruik van hoogwaardige compost biedt talloze voordelen. Ten eerste verbetert het de bodemstructuur: zware kleigrond wordt luchtiger en beter doorwortelbaar, terwijl zandgrond meer vocht kan vasthouden. Hoogwaardige compost voedt bovendien het bodemleven, wat een gezonde microbiële balans bevordert en planten beter beschermt tegen ziekten. Daarnaast levert compost een breed scala aan voedingsstoffen, zowel macro- als micronutriënten, die geleidelijk vrijkomen voor langdurige voeding. Ten slotte draagt compost bij aan duurzaamheid: organisch afval wordt hergebruikt en de natuurlijke kringloop blijft behouden.
Wormencompost, ook wel vermicompost genoemd, wordt geproduceerd door regenwormen. Deze kleine bodemwerkers eten organisch afval en scheiden vermicast uit: een fijne, donkere compostsoort rijk aan voedingsstoffen, enzymen en nuttige bacteriën. Het proces verloopt bij lagere temperaturen dan gewone compostering en verrijkt het materiaal op een unieke manier.
Wormencompost onderscheidt zich door zijn biologische rijkdom. De wormen voegen via hun spijsvertering enzymen en bacteriën toe die in gewone compost ontbreken. Het resultaat is een zeer geconcentreerde, directe voedingsbron die de wortelgroei stimuleert, planten sterker maakt en de bodem microbiologisch activeert. Wormencompost fijn van structuur, houdt water vast zonder drassig te worden, is pH-neutraal en veilig voor alle soorten planten.
Kies voor hoogwaardige wormencompost !
De goedkope ‘wormencomposten’ die op de markt verkrijgbaar zijn, zijn meestal nevenproducten van wormenkweek waarvan het hoofddoel de productie van wormen is (bijvoorbeeld voor de hengelsport) en niet de vervaardiging van een kwalitatieve bodemverbeteraar. De gebruikte uitgangsmaterialen zijn zeer heterogeen (mengsels van turf, meel of andere organische reststoffen van wisselende samenstelling) en ondergaan zelden een volledig rijpingsproces door de wormen. Zonder gecontroleerde composteerfase resulteert dit in een product dat uiterlijk op compost lijkt, maar waarvan de organische stof instabiel blijft (veel slecht afgebroken resten), met een hoge C/N-verhouding en onregelmatige chemische analyses. De variabiliteit tussen partijen en producenten is groot. De goedkope wormencomposten zijn dan ook niet mooi afgezeefd zodat ze moeilijker te mengen zijn in substraten.
Hoewel zowel hoogwaardige compost als wormencompost waardevol zijn, levert een combinatie vaak het beste resultaat. Hoogwaardige compost versterkt de basis van de bodemstructuur en zorgt voor een langdurige voedingsbron. Wormencompost dient als biologische ‘vitamineboost’ en geeft snel opneembare voedingsstoffen aan planten. Een praktische verhouding is één deel wormen-compost op vier delen hoogwaardige compost. Zo profiteert uw tuin zowel van een gezonde bodemstructuur als van een levendige microbiologie. Deze combinatie is goed voor nieuwe aanplant van heesters, bomen of vaste planten. U kunt deze compost het best inwerken in de bodem.
Voor bestaande planten strooit u het bovenop de aarde en werkt u het licht in. Op grasvelden kan het bijvoorbeeld na het verticuteren of beluchten worden toegepast. Voor nog betere resultaten kunt u wormencompost met hoogwaardige compost mengen om zowel de voedingswaarde als de bodemstructuur te verbeteren. Als u deze combinatie op het gazon wilt strooien moet u het fijn laten afzeven en maar een dunne laag van max. 3mm dik op het gazon leggen.
Of men nu kiest voor hoogwaardige compost of wormencompost, beide zijn fundamentele elementen voor een gezonde, bloeiende tuin. Door het combineren van de unieke eigenschappen van beide materialen, worden de planten voorzien van de noodzakelijke voedingsstoffen en microben die ze nodig hebben voor een optimale groei. Door het toepassen van deze natuurlijke methoden, investeert men niet alleen in de gezondheid van de planten, maar ook in de biodiversiteit van de tuin en verhoogt men het koolstofgehalte in de bodem.
Organische stof kan in de bodem worden omgezet naar humus als de voorwaarden goed zijn. Bij dit proces speelt de zuurstofvoorziening een belangrijke rol. Deze processen worden verduidelijkt in bovenstaande afbeelding.
Met meer dan 25 jaar ervaring in de golfsector als hoofdgreenkeeper is Koen Verhelst een voorstander van het aanpakken van problemen bij de bron en dit op een duurzame manier. Als adviseur bij Intergrow NV deelt hij zijn expertise en passie voor duurzame oplossingen in de groensector.
