Je koopt een locatie met een uniek zicht en besluit om daar een mooi gebouw op te zetten dat als restaurant dienst gaat doen. Tijdens de bouwwerken gaat alle prioriteit naar de aanneming van het gebouw. Heel de omgeving wordt ingenomen door bouwmaterialen en waar het uitkomt, worden machines afgestempeld en hopen zand en steengruis […]
Je koopt een locatie met een uniek zicht en besluit om daar een mooi gebouw op te zetten dat als restaurant dienst gaat doen. Tijdens de bouwwerken gaat alle prioriteit naar de aanneming van het gebouw. Heel de omgeving wordt ingenomen door bouwmaterialen en waar het uitkomt, worden machines afgestempeld en hopen zand en steengruis verzameld. Pas later als de bouwwerken achter de rug zijn en het zicht op de tuin als uniek wordt ervaren, blijkt dat een mooie, naar schatting tachtig jaar oude notelaar de trots van de tuin gaat worden.
En dan komt de ontgoocheling: de notelaar die tijdens de bouwwerken verdween achter het werfdecor en nu de rots in de branding zou moeten worden, geeft er de brui aan. Verschillende dode takken en een deel van de kruin die geen bladeren krijgt. Paniek! Wat nu gedaan?
In het maartnummer van GreenTechPower stond er een artikel over Spectrum Boombeheer uit het Gentse, een bedrijf dat zich specialiseert in onder meer het verplanten en verzorgen van bomen. We vatten de stier bij de horens en bellen zaakvoerder Kjel.
‘De diagnose is dat de boom er zeer slecht aan toe is. Al de uiteinden zijn aan het afsterven en de boom heeft nog een bladbezetting van hoogstens twintig procent. Onder in de kruin heeft de boom nog twee vitale takken, onder meer de tak die het knappe uitzicht geeft vanuit het restaurant. Wat dan weer wel hoopgevend is, is de massale aanwezigheid van waterloten (jonge takken) op de stam. In de hoop dat deze takken een nieuwe kruin kunnen vormen, beslissen we om een reddingsactie uit te voeren.’
De oorzaak voor de snelle aftakeling van de boom moeten we volgens Kjel zoeken bij de sterke grondophoging tijdens de werken en de bijkomende verdichting en wortelschade door graafwerken. Daarom stelt hij voor om in een eerste fase de bodem af te graven tot op het originele maaiveld, net iets boven de wortels van de notelaar en dat in een diameter die 2 meter ruimer dan de kruin is. Eens we de wortels vrijgemaakt hebben, komt er in een volgende stap een laag wormencompost van ongeveer 5 centimeter dikte over de uitgegraven oppervlakte. Deze voedende laag moet ervoor zorgen dat er bodemleven wordt aangetrokken dat op zijn beurt de vastgedrukte bodem tussen de boomwortels opnieuw losmaakt. Hierdoor zullen de wortels ook vlotter water en andere voedingsstoffen kunnen opnemen.
Boven op deze wormencompost komt een laag van circa 10 cm houtsnippers van loofbomen die de bodem isoleert en minder uitdrogingsgevoelig maakt. In dit geval creëert deze ook een decoratief uitzicht. Van dan af zijn we beginnen beregenen om zeker 50 liter/m2 te kunnen infiltreren over de hele projectie van de kruin. De bodem was op dat moment (begin juni) poederdroog en regen hing er niet in de lucht.
De notelaar heeft zich sterker ontwikkeld naar het zuiden en laat dat ook de kant zijn waar de grond het het minste te verduren kreeg. De kruin staat dus wat uit evenwicht ten opzichte van de stam.
Een drietal weken nadat we compost en houtsnippers hadden aangebracht, kwam gecertificeerd European Tree Worker Lode Jans de boom insnoeien. Naast het ETW-boomverzorgercertificaat heeft Lode ook een VetCERT. Dit certificaat toont kunde aan voor het verzorgen van veteraanbomen.
We voorzagen een 17 meter zijdelingse hoogtewerker op tractor om het terrein te sparen en om de ruime kruin te kunnen omvatten. Door de grote zijdelingse capaciteit hoefden we met de tractor niet op het wortelgestel te gaan staan. Het maakte het voor de snoeier ook makkelijker om zonder de hoogtewerker te moeten verplaatsen een groter werkbereik te creëren. Bovendien gaf deze hoogtewerker die op zijn uiteinde zijdelings iets meer dan 200 kg mag dragen een vrij stabiel gevoel.
Het resultaat van dit vijf uur durende snoeiwerk was een frisse kruin: alle droge takken gingen eruit en maakten ruimte om de nieuwe blaadjes en zijtakjes die zich ontwikkelden vrij spel te geven. Er werd stevig gesnoeid want tijdens het afgraven van de opgehoogde grond stelden we vast dat er heel wat gestelwortels afgestorven waren.
De notelaar maakt een goeie kans, maar ook verder afsterven is niet uitgesloten. Omdat de boom zo een mooi uitzicht geeft vanuit het restaurant wilden we alles op alles zetten. En als hij toch afsterft? Dan leggen we hem netjes neer met behoud van een groot deel van zijn kruin. Zo kan hij als esthetisch element en zit- en speelstructuur blijven dienen. Ernaast planten we dan gewoon een nieuwe boom. Zo blijft de oude ziel van de boom behouden en kan de stam het nieuwe leven gaan voeden.