De meeste kustplaatsen in ons land hebben een ‘afwijkend’ wagen- en machinepark. Daarop is ook de stad Oostende geen uitzondering. Zo moeten bijvoorbeeld de stranden in het badseizoen gefilterd worden op afval. Dat gebeurt met een nieuwe beachcleaner van Dhooghe beachcleaners. Een andere interessante wagen is de Hummer-achtige Iveco 70- 180 Hi-Matic met grote laadbak achterop. Ook heeft Stad Oostende sinds kort een elektrische straatreiniger, de Tenax Electra 2.0 hydros. Hiermee kunnen hardnekkige kauwgom en meeuwenuitwerpselen verwijderd worden.
De eerste sporen van Oostende gaan terug tot de negende en tiende eeuw. Schaapherders en vissers leidden een eenvoudig leven in een kleine nederzetting op de toenmalige locatie, het oostelijke uiteinde van het schorreneiland Testerep. In de elfde eeuw werd de Testerepgeul tussen het eiland en het vasteland ingepolderd, waardoor het dorp niet meer op een eiland lag en zich beter kon ontwikkelen. In 1267 kreeg Oostende stadsrechten, maar de stad had geen muren, vestingen of bolwerken. Stormen en overstromingen dwongen in latere eeuwen Oostende landinwaarts te verhuizen. In 1372 werd de stad versterkt met palissades, maar daarna volgde een reeks hevige stormvloeden waardoor uiteindelijk het grootste gedeelte van de stad verzwolgen werd. Restanten van deze oude locatie van de stad werden overigens in 2016 op tweehonderd meter uit de kust herontdekt door onderzoekers van de Universiteit Gent. Na de Sint-Vincentiusvloed werd een nieuw Oostende opgetrokken, iets zuidoostelijker gelegen, dus niet meer op het vroegere eiland Testerep. In 1445 gaf graaf Filips de Goede aan Oostende toestemming om een haven aan te leggen. In 1447 werd Oostende opnieuw overstroomd, met als gevolg dat ze opnieuw landinwaarts verplaatst werd.
In 1830, onder impuls van de Belgische koning Leopold I, kon de Oostendse zeehaven verder uitgroeien. In 1838 had de inhuldiging van de spoorlijn Oostende-Brussel plaats. In 1865 werd Oostende ontheven van zijn functie als vesting en spoedig werden de vestingmuren rond de stad gesloopt. Hierdoor zou Oostende in korte tijd sterk uitbreiden. Dankzij de inspanningen van koning Leopold II bloeide Oostende in het begin van de twintigste eeuw als geen andere stad. De stad kreeg de bijnaam ‘Koningin der Badsteden’. De mondaine koning bouwde een belle-époquebadplaats met wereldfaam. Denk maar aan het Kursaal Oostende uit 1852 en het nieuwe theater uit 1905. Het mondaine lijstje werd verder aangevuld met de Koninklijke villa, de Koninklijke Gaanderijen, de Promenade, de Kiosk, het Stadstheater, het Leopoldpark en de beroemde Wellingtonrenbaan.
Door de toegenomen scheepvaart op Oostende was een tekort aan kaaimuren ontstaan. Daarom werd in de periode 1894-1914 de haven op ingrijpende wijze vernieuwd door aanpassing van de voorhaven en uitbouw van een nieuwe achterhaven. In 1897 ging de eerste elektrische tramlijn langs de kust rijden, vanuit Oostende richting Middelkerke-Bad. Dit is nu de moderne Kusttram langs al onze badplaatsen.
Oostende is in al die eeuwen dus twee keer verplaatst in verband met klimaatverandering en de kracht van de zee, die nog steeds een enorme rol speelt. Patrice Vanderbeke, technisch beleidscoördinator uitvoerende diensten van de directie Openbaar domein bij Stad Oostende, vertelt dat in 2021 de stad een extra kustverdedigingswerk over een lengte van één kilometer heeft gemaakt in de vorm van een halve meter brede betonrand. Deze betonrand is keurig weggewerkt in de openbare ruimte en valt amper op. Bij de gedeeltes waar het publiek er doorheen kan lopen zijn waterschuiven gemaakt die bij een storm op afstand automatisch dichtgeschoven kunnen worden. Door deze maatregel wordt de zee bij springtij in combinatie met harde wind toch tegengehouden, waardoor golven niet de gebouwen net achter de promenade kunnen bereiken. Een andere maatregel om de kust te beschermen zijn zandsuppletiewerken langs de kustlijn tussen de jachthaven en Raversijde. Wel is het volgens Vanderbeke bij deze methode zo dat het opgespoten zand als het weggeslagen is door de zee, weer opnieuw aangevuld moet worden. Tevens is er een gedeelte van de promenade over een lengte van één kilometer waar een mobiele stormmuur geplaatst kan worden. Het duurt in totaal vier uur om deze stormmuur met gemeentepersoneel te plaatsen.
Wat de openbare ruimte betreft, heeft de stad een 0-tolerantie voor chemische middelen. Volgens Vanderbeke wordt op heel veel plaatsen waar gemaaid moet worden extensief gemaaid, zowel in het stadscentrum als in het buitengebied.Zowel in het stadscentrum als in het buitengebied. Een deel van de maaiwerkzaamheden wordt uitbesteed aan aannemers, net als het hagen scheren en onkruid verwijderen. In totaal wordt voor 1,3 miljoen euro uitbesteed aan aannemers, aldus Vanderbeke. In vergelijking met andere steden in ons land heeft Stad Oostende veel stedelijk gebied binnen de stadsgrenzen en relatief weinig buitengebied. In diverse nieuwe stadsdelen van Stad Oostende wordt inmiddels al met bufferbekkens gewerkt, waar het water bij hevige regenval automatisch naartoe stroomt. Zodoende wordt wateroverlast voorkomen. Een voorbeeld van een duurzame wijk wordt de verkaveling in de wijk Stene. Bij deze wijk komt ook een groot park waar gerecreëerd kan worden. Vanderbeke: ‘Daarvoor wordt het gedeelte ‘De Nieuwe Stad’ afgebroken en in de plaats daarvan wordt er terug een geheel nieuwe en duurzame wijk gebouwd.’
Uiteraard heeft Stad Oostende ook veel spullen op stock die met de zee te maken hebben, zoals bijvoorbeeld reddingsmaterialen, reddingsboeien en gereedschap voor onderhoud van het strand. Wat verderop op de stadswerf zien wij zeer veel afvalbakken liggen. Het blijkt dat de afvalbakken die op het strand stonden, net opgehaald zijn door gemeentewerkers omdat het winterseizoen aanbreekt. Voor ze in de opslag gaan, worden alle afvalbakken eerst keurig gereinigd. Een andere slimme strategie van Stad Oostende, waar veel andere steden in ons land nog van kunnen leren, is dat de afdeling Openbaar domein door de hele kuststad heen kleine depots heeft van waaruit gemeentewerkers hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Zodoende hoeft er minder heen en weer gereden en vervoerd te worden, wat uiteraard beter is voor het milieu en kosten bespaart.
De stad heeft dit jaar haar Dhooghe beachcleaner van het bedrijf Dhooghe beachcleaners volledig vernieuwd en van een nieuwe verflaag voorzien. Voor de Dhooghe beachcleaner staat een John Deere 6135M met 141 pk. Het strand wordt met deze beachcleaners gereinigd tussen de paasdagen en de laatste dag van september. De strandreinigingsmedewerkers beginnen in die periode iedere dag om vijf uur, zodat ze weer weg zijn als de badgasten aankomen. Oostende heeft circa 73.000 inwoners. Het aantal toeristen dat deze kustplaats minimaal één keer per jaar bezoekt, ligt echter vele malen hoger. Op zich zijn Vanderbeke en Olivier Dildick, ploegbaas van de stadsgarage van Stad Oostende, blij met alle toeristen die komen. Een minpunt is helaas dat ze ook veel afval op het strand achterlaten. Vanderbeke: ‘Oostende is via het spoor zeer goed bereikbaar, dus vanuit Brugge, Eupen, Antwerpen en Kortrijk ben je in relatief korte tijd hier. Vandaar dat er ook veel mensen uit ons eigen binnenland op onze stranden afkomen. Vooral in het weekend.’ Er komen zoveel toeristen naar de negen kilometer strand bij Oostende dat de prullenbakken ‘s zomers drie keer per dag geleegd moeten worden.
Volgens Olivier Dildick, ploegbaas van de stadsgarage van Stad Oostende, voert de dienst Openbaar domein al het onderhoud inclusief herstellingen aan de maar liefst 264 voertuigen van de stad zelf uit. De stad heeft vier mekaniekers in dienst en één professionele lasser. Daarmee bespaart ze uiteraard veel geld. De stad is niet selectief in merken wat de auto’s betreft. Ze heeft auto’s van het merk Ford, Fiat, Opel, Renault, Citroën, Peugeot en Toyota. Verder heeft de stad nog een aantal cng-auto’s, onder meer van het type Fiat Doblo. De laatste jaren zien we dat door alle diensten van de stad steeds meer elektrische auto’s worden aangeschaft.
Oostende heeft onder meer twee Ravo E6 iSeries-veegmachines en één Aebi Schmidt P250 veegmachine. Met een Scania 250-afvalwagen worden de vuilnisbakken in de stad geleegd. Naast Scania’s heeft de stad nog vrachtwagens van DAF en MAN. Die worden volgens Vanderbeke zo breed mogelijk ingezet. De vrachtwagens worden bijvoorbeeld gebruikt voor vervoer van containers, grondverzet, vervoer van materiaal voor evenementen, soms ook voor het vervoer van verkeersborden. Om het rijtje te vervolmaken heeft de stad vijf VDK-ophaalwagens om de vuilnisbakken in de stad leeg te halen. Een deel van de gemeentewerkers werkt nu nog met gangbare bakfietsen om de stad te reinigen en afval op te ruimen, maar Oostende is van plan om elektrische bakfietsen te kopen, zodat de gemeentewerkers zich makkelijker kunnen verplaatsen.
Bomen snoeien en kappen doet Stad Oostende in eigen beheer. In 2014 kocht de stad een nieuwe WS/23-75DT-houtversnipperaar van TS. Een machine die tot tevredenheid stemt volgens Vanderbeke, zeker in combinatie met de Hummer-achtige Iveco Daily 70-180 Hi- Matic met grote laadbak achterop waar onder meer alle benodigd klein gereedschap in kan. De stad heeft één Iveco Daily 70-180 Hi-Matic met grote laadbak en één Iveco Daily met 4×4-aandrijving (hoog model). Op de kop van de Iveco 70 – 180 Hi Matic’s zit ook een lier, zodat onder alle omstandigheden gewerkt kan worden en desnoods een voertuig dat bijvoorbeeld vastzit op het strand zonder enige moeite uit het zand getrokken kan worden. Voor de veegwerkzaamheden van de stad worden twee New Holland Boomer 45D-tractoren ingezet, met daarvoor Adler K 600-veegborstels. Met deze veegcombinatie worden vooral de stoepen en fietspaden in de stad geveegd en opgewaaid zand van de zeedijk verwijderd. In de winterperiode worden de twee New Holland Boomer 45D-tractoren ingezet voor strooiwerkzaamheden. Als we door de stad rijden, zien we in een wijk net twee boomverzorgers van de stad de platanen snoeien. Daarbij worden Stihl-accuzaagmachines gebruikt. Zoals te zien is aan de laadruimte van de Iveco Daily die ze bij zich hebben, werkt de stad inmiddels meer en meer met accumachines van Stihl en Pellenc. Verderop zien weVerderop zien we gemeentewerkers de riolen leegzuigen met een Scania R480LB-camion met zuiginstallatie en grote tank achterop.
Ook heeft de kuststad zes Glutton Collect elektrische straatzuigers. Reden waarom Oostende voor de Glutton Collect gekozen heeft, is omdat met deze machine veel sneller en efficiënter gewerkt kan worden. Volgens Vanderbeke doet de Glutton het werk van drie arbeiders. Met deze straatzuiger kun je makkelijk sigarettenpeuken uit moeilijk te bereiken plaatsen opzuigen, zoals uit boomroosters en dergelijke. Verder heeft de stad in 2020 een Italiaanse elektrische straatreiniger gekocht, de Tenax-Electra 2.0 hydros. Met deze machine kunnen de stoepen, pleinen en straten van Oostende schoongespoten worden. De machine heeft een rondomzichtcabine waardoor de chauffeur alles goed in de gaten kan houden. Volgens Vanderbeke kan met deze Tenax-machine perfect kauwgom besproeid worden. ‘Daarna kan de kauwgom – voor alle gemeentes en steden in ons land een lastig item om van de straat te krijgen – makkelijker verwijderd worden met een borstelmachine.’ Ook voor meeuwenuitwerpselen, die soms net zo hardnekkig vastzitten als kauwgom, biedt de Tenax een uitkomst. Om alle elektrische voertuigen en toestellen van stroom te kunnen voorzien liggen er inmiddels heel veel zonnepanelen op de daken van de gebouwen die Oostende in bezit heeft.
