Engerlingen ecologisch bestrijden

24 september 2025
Engerlingen ecologisch bestrijden

Engerlingen, de larven van verschillende soorten bladsprietkevers, vormen een toenemend probleem in grasvelden door hun schadelijke invloed op de wortels van grasplanten. Deze kleine maar destructieve beestjes kunnen de grasmat ernstig aantasten, vooral in bepaalde regio’s van de Lage Landen. Dit artikel belicht de natuurlijke benadering van het bestrijden van engerlingen, met een focus op […]

Engerlingen, de larven van verschillende soorten bladsprietkevers, vormen een toenemend probleem in grasvelden door hun schadelijke invloed op de wortels van grasplanten. Deze kleine maar destructieve beestjes kunnen de grasmat ernstig aantasten, vooral in bepaalde regio’s van de Lage Landen. Dit artikel belicht de natuurlijke benadering van het bestrijden van engerlingen, met een focus op de toepassing van nematoden (aaltjes) als ecologisch alternatief voor chemische bestrijdingsmiddelen. Inzetten van nematoden is volkomen onschadelijk voor mens, plant en dier. In tegenstelling tot chemische middelen werken nematoden gericht op het bestrijden van plagen. De biologische werking voorkomt bovendien de ontwikkeling van resistentie, waardoor nematoden langdurig effectief blijven.

Wat zijn Engerlingen?

Engerlingen zijn herkenbaar aan hun C-vormige, witte lichaam met een bruine kop en drie paar voorpoten. Ze zijn de larven van verschillende bladsprietkevers, zoals de rozenkever, junikever, sallandkever en meikever. Omdat deze soorten in afmetingen en levenscyclus verschillen, is het belangrijk om te weten met welke engerling je te maken hebt. Er zijn kevers die 1 levensjaar hebben zoals de rozenkever en de meikever heeft 3 tot 4 levensjaren.

Kenmerken van Engerlingen:

Lichaamsvorm: C-vormig en wit

Kop: Bruin

Achterlijf: Donkergrijs

Potenset: Drie paar poten aan de voorzijde

Levenscyclus en schadebeeld

Het leven van een engerling omvat meerdere stadia, waarbij het probleem verergert naarmate de larven groter worden. Dit zorgt voor een toenemende schade aan grasvelden. 

Schade door Engerlingen:

Larvaal StadiumVoedingspatroonEffect op Gras
Eerste StadiumVoedt zich met humusdeeltjesGeen significante schade
Tweede StadiumEten van fijne haarwortelsBegin van verwelking
Derde StadiumAanval op grotere wortelsDood van gras

Natuurlijke vijanden en ecologische bestrijding

Een effectieve en ecologische manier om engerlingen te bestrijden is het gebruik van nematoden. Deze parasitaire aaltjes infecteren en doden de engerlingen op een natuurlijke wijze.    

Effectiviteit van nematoden:

Soort EngerlingEffectiviteit
Rozenkever Goed
Sallandkever Goed
Julikever Matig
Junikever Slecht
Meikever Slecht

Hoe werkt een nematode ?

Na toediening zoeken de aaltjes actief naar de engerlingen en dringen deze binnen via een natuurlijke lichaamsopening. De aaltjes voeden zich met de inhoud van de engerlingen, waarbij specifieke bacteriën vrijkomen uit het darmkanaal van de aaltjes. Deze bacteriën zetten gastheerweefsel om in producten die makkelijk zijn op te nemen door de aaltjes. De engerlingen sterven binnen enkele dagen. Geïnfecteerde engerlingen verkleuren van witbeige naar roodbruin en het insect verslijmt waardoor het vaak moeilijk terug te vinden is. De eerste engerlingen kunnen 4 dagen na toepassing al gedood worden. 

Stappen voor ecologische bestrijding

Hieronder volgt een stappenplan om engerlingen effectief te bestrijden met een ecologische aanpak.

Stap 1: Monitoring van de populatie

Feromoonvallen: Hang deze vanaf mei op om de activiteit van rozen- en meikevers te volgen. Dit helpt bij het inschatten van de omvang van de plaag zodat u kunt inschatten wanneer u moet starten met de behandelingen.

Stap 2: Toepassen van nematoden

Tijdstip: Om de effectiviteit van nematoden te maximaliseren, dient u de toepassing zes weken na de piekactiviteit van de volwassen kevers te starten. Het is belangrijk om te weten dat nematoden gevoelig zijn voor ultraviolet (UV) licht. Daarom is het aanbevolen om ze niet in direct zonlicht te verspuiten. 

Ideale toepassingstijdavond of vroeg in de ochtend

Door de nematoden ’s avonds of in de vroege ochtend toe te passen, geven ze zichzelf de tijd om hun werk te doen binnen optimale temperatuur- en luchtvochtigheidsomstandigheden. Dit vergroot de kans op succesvolle bestrijding van de plagen.

Bodemvocht: Zorg ervoor dat de bodem goed vochtig is (diepte 15cm). Vooraf de bodem goed vochtig maken icm. een wetting agent zoals DCM intro, Kick of Trismart 

Bodemtemperatuur: Moet tussen 12°C en 30°C liggen.

Dosering van de Nematoden:

Tussen de 250.000 en 500.000 nematoden per m² (2,5 tot 5 miljard per hectare). De dosering is afhankelijk van de hoeveelheid engerlingen die er per m2 zitten.

Stap 3: Voorbereiding van de spuitvloeistof

  • Haal de zakjes uit de doos en laat ze 30 minuten op kamertemperatuur komen
  • Voeg de inhoud van de verpakking toe aan een emmer met 5-10L water (watertemperatuur: 15-20 °C)
  • Roer goed en laat de inhoud 10 minuten weken
  • Roer de oplossing nogmaals door en giet deze dan in de halfgevulde spuittank 
  • Roer het mengsel in de tank voortdurend 
  • Vul de spuittank met de benodigde hoeveelheid water

Bij gebruik in een tankmix met een compatibel product voeg je de aaltjes  aan het einde toe aan een volledig gevulde tank

Gebruik direct na bereiding van de spuitoplossing 

Toepassing vloeistof 

  • U kunt de aaltjes verspuiten met een rugspuit, AquaNemix,veldspuit of laten injecteren met een omgebouwde Vredo. (zie foto)
  • Zorg ervoor dat alle zeefjes uit het spuitsysteem zijn 
  • Werk niet met versleten spuitdoppen en let erop dat de spleetopening groot genoeg: genoeg is: minimaal 0,5 mm
  • Verspuit de vloeistof zodra deze is bereid en binnen een kort tijdsbestek. Bewaar de bereide spuitvloeistof niet.

Stap 4: Nazorg

Beregening: Zorg voor minimaal 5 -10 mm water na de toepassing van nematoden.

Bodemvocht: Houd het grondoppervlak tot drie weken na de toepassing vochtig. 

Herhalen : 4 weken na eerste toepassing dezelfde stappen herhalen .

Tips voor het stimuleren van natuurlijke vijanden:

Door inzaai van wilde peen wordt de natuurlijke vijand van de rozenkever, de rozenkeverdolkwesp aangetrokken. Deze parasiteert op de engerlingen van de rozenkever. Wilde peen (Daucus carota) is de meest ideale soort omdat er een rijke bloei is met veel pollen en omdat deze soort juist bloeit in de periode dat de rozekeverdolkwesp verschijnt. Een bijkomend voordeel van het bloembezoek aan de wilde peen is een welkome  van energie in de vorm van de door de plant gevormde nectar. Deze suikers zijn nodig om voor de parasiet om intensief te kunnen graven in de bodem op zoek naar prooi .

Probeer vogelkastjes op te hangen om zo de spreeuwen te lokken . Deze vogels zijn dol op deze kevers en maken geen schade aan de grasmat.

Lok vleermuizen door vleermuizenkasten op te hangen . Meikevers en junikevers die in de avondschemering vliegen, worden in grote aantallen gevangen door vleermuizen.

Conclusie

Engerlingen vormen een groot risico voor grasvelden, maar met een goed doordacht ecologisch bestrijdingsplan, met gebruik van nematoden en het bevorderen van natuurlijke vijanden, kan de plaag effectief onder controle worden gehouden. Door tijdig te reageren en natuurlijke bestrijdingsmethoden te combineren, kunnen we gezonde grasmatten en een beter milieu realiseren.

Koen Verhelst

Met meer dan 25 jaar ervaring in de golfsector als hoofdgreenkeeper is Koen Verhelst een voorstander van het aanpakken van problemen bij de bron en dit op een duurzame manier. Als adviseur bij Intergrow NV deelt hij zijn expertise en passie voor duurzame oplossingen in de groensector.

Ook interessant voor jou